„Otkrivanje uzbudljivih gradova: Pančevo, Vršac, Bela Crkva” naziv je velike i važne izložbe koja je danas otvorena u svečanoj sali Narodnog muzeja u Pančevu i koju će zainteresovani moći da pogledaju u narednih mesec dana.
Povod za ovaj događaj koji je okupio zaista veliki broj zvanica i gostiju, jeste obeležavanje tri decenije samostalne delatnosti Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Pančevu. Postavka je zapravo retrospektiva svega onoga što su stručnjaci iz Zavoda uradili u proteklih 30 godina na polju zaštite nepokretnog kulturnog nasleđa tri prostorno kulturno- istorijske celine: Staro gradsko jezgro Pančeva, Staro jezgro Bele Crkve i Istorijsko jezgro Vršca.
Uporedo sa izložbom, čiji su autori Dimitrije LJ. Marinković, arhitekta-konzervator i Jasna Jovanov, arheolog, objavljen je i luksuzni katalog koji je uredila Grozdana Milenkov, v. d. direktora pančevačkog Zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Na svečanosti su, pored Grozdane Milenkov, govorili i Dubravka Đukanović, direktorka Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture i Aleksandar Stevanović, gradonačelnik Pančeva, koji je i otvorio izložbu. Svečanost su svojim nastupima uveličali neki od najtalentovaniijh učenika Srednje muzičke škole „Jovan Bandur”: Anamarija Mladen, Nađa Popović, Dimitrije Mitreski i Marko Dragović, iz klasa profesora Damira Pranjkovića i Vojkana Popovića i uz klavirsku pratnju profesora Filipa Orlića.
Kako je istakla direktorka Zavoda, na izložbi su predstavljena „arhitektonska, istorijska, umetnička i nadasve kulturna vrednost zaštićenih celina u tri grada, kroz prikaz određenih arhitektonskih elemenata koji ilustruju bogatstvo i različitost graditeljskog nasleđa u okviru jednog regiona”.
– Naša služba je, kao jedinica zaštite spomenika kulture, od 1978. godine radila upravo pod okriljem Narodnog muzeja Pančevo, i imala je status regionalne ustanove koja se bavi zaštitom kulturnih dobara na teritoriji južnog Banata. Zavod samostalno radi već 30 godina, od 1993. godine. Trenutno brinemo o 124 utvrđena nepokretna kulturna dobra, od toga 113 spomenika kulture, 3 prostorno-kulturne istorijske celine, 5 arheoloških nalazišta, 3 znamenita mesta i kontinuirano radimo na istraživanju i evidentiranju dobara koja uživaju prethodnu zaštitu. Kroz izložbu koju danas otvaramo prikazan je dugogodišnji rad službe na zaštiti nepokretnog kulturnog nasleđa prostorno-kulturno-istorijskih celina Pančeva, Vršca i Bele Crkve. Kao najkompleksnije vrste kulturnog dobra, stara gradska jezgra Pančeva, Vršca i Bele Crkve prikazana su kroz tri specifična karakteristična arhitektonska elementa: antropomorfnu fasadnu dekoraciju, balkone i kibicfenstere. U njima se ogleda mnoštvo različitih stilova u arhitekturi i istoriji umetnosti ovih gradova – rekla je Grozdana Milenkov.
Ona je dodala da su graditeljske celine u sva tri grada značajno svedočanstvo kulturno-istorijskih prilika i načina života u njima i predstavljaju važne činioce lokalnih kulturnih identiteta, što govori o neizmernoj vrednosti kulturnog nasleđa.
Dubravka Đukanović, direktorka Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture izrazila je zadovoljstvo što je izložba o uzbudljivm gradovima počela svoj život baš u Pančevu, gradu u kome u proteklih 30 godina uspešno radi jedna od 14 ustanova kulture koje se uspešno bave zaštitom nepokretnog kulturnog nasleđa.
– Autori Dimitrije Marinković i Jasna Jovanov kroz izložbu su sumirali rezultate svoje dugogodišnje posvećenosti konzervatorskom radu i metodološki su jasno predstavili stručnoj i široj javnosti razvoj vrednosti, ali i stanje gradskog nukleusa i južnobanatske gradnje. Jasna Jovanov je kroz prizmu rezultata svojih arheoloških istraživanja na ovom području znatno doprinela osvetljavanju istorijskih prilika, nastanka, uspona i turbulentne istorije ovih prostora, a Dimitrije Marinković je svojim detaljnim istraživanjem teme, kratkim jasnim i naučnoutemeljenim prikazima istorijskog razvoja urbanističko-morfoloških i arhitektonsko-umetničkih karakteristika starih gradskih jezgara, predstavio možda najveću vrednost građevina starih delova ova tri grada – rekla je, između ostalog, Dubarvka Đukanović.
Gradonačelnik Pančeva Aleksandar Stevanović čestitao je veliki jubilej zaposlenima u Zavodu za zaštitu spomenika kulture istakavši da je to važan događaj za sve nas koji živimo na teritoriji južnog Banata.
– Ovo je momenat u kome svi mi treba da se osvrnemo i da pogledamo i čujemo šta je ono što stručnjaci iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture svakog dana, nesebično dajući sebe, rade kako bi sačuvali bogato kulturno nasleđe na teritoriji južnog Banata. Na tome smo im svi neizmerno zahvalni, a Grad će se truditi da im i ubuduće daje podršku kakvu zaslužuju. Koristim priliku i da se zahvalim predstavnicima republičkih institucija, Ministarstvu kulture i Republičkom zavodu za zaštitu spomenika kulture, bez čije podrške i pomoći ne bismo mogli da realizujemo sve poduhvate iz domena rada pančevačkog Zavoda. Ponosan sam što zajedničkim radom činimo velike stvari na planu zaštite bogatog nasleđa ovih krajeva i siguran sam da ćemo u budućnosti na tom polju imati još zapaženije rezultate – poručio je Stevanović.
Realizaciju ove izložbe podržali su Ministarstvo kulture i Grad Pančevo. Ona će u Pančevu moći da se pogleda tokom narednih mesec dana, a zatim će isto tako po mesec dana biti otvorena i u gradskim muzejima u Vršcu i Beloj Crkvi.
Pogledajte još detalja sa izložbe:
